„Grupa Kampinos” i „Niepodległa Rzeczpospolita Kampinoska”, które wraz z Warszawą walczyły w Powstaniu Warszawskim, nie zawsze są dostrzegane i należycie doceniane. Powoduje to, że to ważne dla historii Powstania Warszawskiego wydarzenie jest w wielu publikacjach i prezentacjach dotyczących Powstania Warszawskiego marginalizowane lub całkowicie pomijane.
Przytaczamy 8 faktów historycznych, które uzasadniają uwzględnianie w historii Powstania Warszawskiego, historii tego zgrupowania.
Autor tekstu przed wystawą plenerową jego projektu, która znajduje się w miejscowości Wiersze. Przedstawia ona historię „Grupy Kampinos” AK.
8 faktów historycznych o działaniach „Grupy Kampinos”
- Była jedyną dużą jednostką bojową Powstania Warszawskiego, liczącą ponad 2700 żołnierzy, w skład której, obok oddziałów powstańczych Okręgu Warszawskiego AK, wchodziły, liczące ok. 1000 partyzantów oddziały Zgrupowania Stołpecko – Nalibockigo AK, przybyłe z Kresów Wschodnich Rzeczypospolitej.
- Była jedyną jednostką Powstania Warszawskiego, w której walczył, liczący ok.700 ułanów, Dywizjon kawalerii.
- Była jedyną dużą jednostką bojową, która przez cały okres Powstania działała poza granicami Warszawy, na wyzwolonych własnymi silami terenach Puszczy Kampinoskie, osłaniając Warszawę od północy i wspierając ją zbrojnie.
- Była jedyną dużą jednostką Powstania Warszawskiego, która wykonała rozkaz gen. „Bora” z dn. 14 sierpnia 1944 r., kierując do Warszawy ok. 1000 dobrze uzbrojonych partyzantów. W dniach 20 i 22 sierpnia stoczyli oni krwawy bój na Dworcu Gdańskim, gdzie ok. 500 ich poległo.
- Grupa Kampinos Przeprowadziła ok. 50 akcji bojowych zabijając ok. 1300 wrogów i ok. 470 raniąc. Sama złożyła ofiarę ok.770 poległych i ok. 588 rannych. Szczególnie spektakularne i efektywne było uderzenie na Truskaw, gdzie w nocy 2/3 września rozgromiono pułk RONA, znany z mordów, grabieży i gwałtów dokonywanych na warszawskiej Ochocie. Była to największa klęska tych zbrodniczych oddziałów w Powstaniu Warszawskim i przyczyniła się do zakończenia działalności bojowej oddziałów RONA.
- Z 61 zrzutów alianckich dla Warszawy, 22 podjęła „Grupa Kampinos”, skąd do Warszawy dostarczane były przez oddziały odsieczy i specjalne oddziały transportowe.
- „Grupa Kampinos” była jedyną dużą jednostką bojową Powstania Warszawskiego, która nie skapitulowała. Cały swój potencjał bojowy wykorzystała w ostatniej bitwie, stoczonej 29 września pod Jaktorowem. Była to największa bitwa partyzancka II wojny światowej po tej stronie Wisły.
- Teren zajmowany przez „Grupę Kampinos” był przez cały okres Powstania jedynym obok Warszawy terenem wolnym od okupanta. Przyjęło się wówczas nazywać ten teren „NIEPODLEGŁĄ RZECZPOSPOLITĄ KAMPINOSKĄ”. Zostało to udokumentowane i upamiętnione wzniesieniem w 2004 roku w Wierszach, pomnika „NIEPODLEGŁEJ RZECZYPOSPOLITEJ KAMPINOSKIEJ”